Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) başsavcısının, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Hamas’ın Gazze Şeridi’ndeki lideri Yahya Sinvar hakkında ‘savaş suçu’ gerekçesiyle tutuklama emri çıkarılmasını istemesine Batı’dan tepkiler sürüyor.
ABD Başkanı Joe Biden, kararı kınadığını ve kabul etmediğini bir kez daha dile getirerek, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonunda “soykırım yapmadığını” savundu.
Beyaz Saray’daki Yahudi Amerikan Mirası Ayı etkinliğinde konuşma yapan Biden, “Gazze’de olan şey soykırım değil, bunu reddediyoruz” dedi.
İsrail ile Hamas arasında bir denklik olmadığını söyleyen Biden, “Her zaman İsrail’in güvenliğine yönelik tehditlere karşı onlarla birlikte duracağız” ifadelerini kullandı ve Washington’ın İsrail’e desteğinin “sarsılmaz” olduğunu söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de başsavcının “İsrail’i Hamas’la eşdeğer tutmasını” “temelden reddettiğini” belirtmiş ve bu adımın ateşkes çabalarını tehlikeye atabileceğini söylemişti.
ICC Başsavcısı Karim Khan, tutuklama emri istediği kişilerin en az 7 Ekim 2023 tarihinden itibaren savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan cezai sorumluluk taşıdığına inanmak için makul gerekçeler olduğunu söyledi.
Khan, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında “Filistinlilere karşı savaş ve insanlık suçu işlediklerine dair yeterli kanıt bulunduğu” gerekçesiyle tutuklama talebinde bulundu.
Başsavcı, “savaş suçu işledikleri” gerekçesiyle Hamas’ın Gazze Şeridi’ndeki lideri Yahya Sinvar’ın yanı sıra Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye ve Hamas’ın askeri kanadı olarak bilinen İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın lideri Muhammed El Masri’nin de tutuklanmalarını istedi.
Merkezi Lahey’de bulunan ICC, son üç yıldır İsrail’in işgal altındaki topraklarda gerçekleştirdiği eylemleri ve son zamanlarda Hamas’ın eylemlerini de soruşturuyor.
Başsavcının talebi üzerine ICC yargıçları delillerin tutuklama emri çıkartmak için yeterli olup olmadığına karar verecek.
Tutuklama talebi nasıl gündeme geldi?
Başsavcı Khan, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin kuruluşunu düzenleyen Roma Tüzüğü uyarınca, Filistin topraklarında işlendiği düşünülen savaş suçlarına ilişkin inceleme talebinde bulundu.
ICC Ön Yargılama Dairesi, 5 Şubat 2021 tarihinde, “uluslararası mahkemenin Filistin Devleti’ndeki duruma ilişkin cezai yargı yetkisini kullanabileceğine ve bu yargı yetkisinin Doğu Kudüs de dahil olmak üzere Gazze ve Batı Şeria’yı kapsadığına” karar verdi.
Mahkemenin verdiği yetki doğrultusunda 7 Ekim 2023’ten bu yana Filistin topraklarında yaşanan olaylar da soruşturma kapsamına alındı.
Filistin, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne taraf olduğu için, mahkemenin burada yaşanan olayları soruşturmak yetkisi bulunuyor.
Başsavcı Khan’a göre, mahkeme, ICC’ye taraf olmayan İsrail vatandaşlarının taraf bir devlet olan Filistin topraklarında işledikleri suçları yargılama yetkisi bulunuyor.
